List logopedy do rodziców dzieci z zaburzeniami mowy
Szanowny Rodzicu!
W związku z sytuacją zagrożenia epidemicznego w naszym kraju i zarządzeniu dotyczącemu zdalnego nauczania Państwa dzieci, zwracam się do Państwa o pomoc w opanowaniu umiejętności prawidłowej wymowy dzieci uczęszczających na terapię logopedyczną.
Poniżej przedstawię kilka ćwiczeń logopedycznych, które możecie Państwo wykonywać z dzieckiem w domu. Prosiłabym o znalezienie chociaż 10 minut każdego dnia na ćwiczenia. Wybierzcie stałą porę, aby ćwiczenia były stałym rytuałem dnia. Niech będzie to forma zabawy, aby dziecko było zainteresowane. Proszę, bądźcie Państwo cierpliwi, gdy cos nie wychodzi, nie zniechęcajcie się, a razem będziemy cieszyć się z sukcesu Państwa dziecka.
P.S. Chętnie udzielę Państwu dodatkowych informacji i odpowiem na pytania, podzielę się też różnymi kartami pracy i dodatkowymi ćwiczeniami. Jeżeli są Państwo zainteresowani proszę pisać na: agakrol@tlen.pl lub kontaktować się telefonicznie na numer: 691 254 995
Serdecznie pozdrawiam.
PRZYKŁADY ĆWICZEŃ LOGOPEDYCZNYCH:
1. Ćwiczenia słuchowe – stanowią bardzo ważną grupę ćwiczeń logopedycznych, ponieważ często opóźnienia czy zaburzenia rozwoju mowy pojawiają się na skutek opóźnień rozwoju słuchu fonematycznego. Stymulując funkcje słuchowe przyczyniamy się do rozwoju mowy dziecka.
Przykłady:
·„Co słyszę?” – dziecko nasłuchuje i rozpoznaje odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy, różne sprzęty, pojazdy, zwierzęta. (Przykładowa strona z odgłosami: https://odgłosy.pl/ )·Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.
·Wyróżnianie wyrazów w zdaniu. (Z ilu wyrazów składa się zdanie: Mama czyta książkę. (3))
·Dzielenie na sylaby imion dzieci, rzeczy, zwierząt.
·Wyszukiwanie imion dwusylabowych i trzysylabowych.
·Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej.
·„Co to za wyraz?” – rodzic i dziecko naprzemiennie głoskują wyrazy i zgadują. (m – a – m – a (mama), b – a – l – o – n (balon) itp.
·„Co słyszysz na początku / końcu/ w środku wyrazu?” (nagłos: kot (k), owoc (o) itp., wygłos: rak (k), kos (s) itd., śródgłos: bok (o), rak (a) itp.Ciekawy artykuł pomagający nauczyć dziecko głoskować i dzielić wyrazy na sylaby: (https://www.mjakmama24.pl/edukacja/pomoc-w-nauce/gloski-przyklady-aa-RZFj-caSE-AqfM.html)
2. Ćwiczenia oddechowe - poprawiają wydolność oddechową, sprzyjają wydłużaniu fazy wydechowej, co powoduje poprawę jakości mowy. Ćwiczenia prowadzone są najczęściej w formie zabawowej, przy wykorzystaniu różnych środków, np. piórek, piłeczek, wody mydlanej, chrupek, wiatraczków itp. Są także wplatane w opowieści i zabawy ruchowe.
Przesyłam link do ciekawych propozycji ćwiczeń oddechowych: http://zabawkilundi.pl/blog/cwiczenia-oddechowe-dla-dzieci/ )
3. Ćwiczenia motoryki narządów artykulacyjnych – u większości dzieci z wadą wymowy występuje obniżona sprawność narządów artykulacyjnych - języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego. Czasem przyczyną wady wymowy są nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy, np. zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, przerośnięty język, zbyt duża masa języka, rozszczep wargi itp. Przyczyną bywają także, szczególnie u dzieci młodszych, nieprawidłowe nawyki związane z połykaniem lub oddychaniem. Konieczne są w tych wszystkich wypadkach ćwiczenia motoryki narządów mowy oraz ćwiczenia prawidłowego połykania.
Ćwiczenia warg:
·Cmokanie, parskanie, masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi i odwrotnie).
·Wymowa samogłosek w parach: a-i, a-u,i-a,u-o,o-i,u-i,a-o, e-oitp.
·Wysuwanie warg w „ ryjek”, cofanie w „ uśmiech”.
·Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo.
Ćwiczenia języka:
·„Głaskanie podniebienia” czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta.
·Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/.
·Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej.
·Kląskanie językiem.
·Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust.
·Język przyjmuje na przemian kształt „łopaty” i „grota”.
·Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte.
Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie:
·Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej.
·Płukanie gardła ciepłą wodą.
·„Chrapanie” na wdechu i wydechu.
·Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie i odwrotnie.
Ćwiczenia policzków:
·Nadymanie policzków –„ gruby miś”.
·Wciąganie policzków –„ chudy zajączek”.
·Naprzemiennie „ gruby miś” –„ chudy zajączek”.
·Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę.
Dołączam jeszcze link do ćwiczeń grafomotorycznych, które wpływają pozytywnie na naukę Kwiatowe_cw._artykulatorow.pdfpisania https://www.mjakmama24.pl/edukacja/edukacja-wczesnoszkolna/cwiczenia-grafomotoryczne-dla-dzieci-labirynty-dla-dzieci-do-wydruku-aa-x77P-3hVi-uXYk.html )
Przedstawione ćwiczenia są propozycją, nie musicie Państwo wykonywać ich wszystkich jednego dnia.Życzę udanej zabawy!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Materiały przesłane od p. Agnieszki Król dnia 30 marca 2020 r.:Kwiatowe_cw._artykulatorow.pdf
Poniżej dwie gry planszowe z głoskami "r" oraz "l"
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Materiały przesłane od p. Agnieszki Król dnia 6 kwietnia 2020 r.:
Proszę kliknąć w linki poniżej i pobrać ćwiczenia do wykonania:
Cwiczenia_Szergu_Szumiacego.docxRodzinne_zadania_do_wspolnego_wykonania_cz._2.docx
----------------------------------------------------------------------------------------
Materiały przesłane od p. Agnieszki Król dnia 21 kwietnia 2020 r.:
Seplenienie – szereg syczący
I. Etap przygotowawczy przed wywołaniem głosek szeregu syczącego („s”, „z”, „c”, „dz”)
Ćwiczenia języka:
-
wysuwanie języka do przodu;
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
liczenie dolnych zębów czubkiem języka po wewnętrznej stronie;
-
cofanie języka w głąb jamy ustnej;
-
ułożenie języka za dolnymi zębami;
-
język szeroki i wąski;
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
oblizywanie językiem wewnętrznej powierzchni dolnych zębów;
-
dotykanie czubkiem języka wewnętrznej powierzchni dolnych siekaczy z równoczesnym wybrzmiewaniem głoski „e”;
-
zlizywanie czubkiem języka dżemu lub masła czekoladowego z dolnych dziąseł;
-
„wymiatanie śmieci” – energiczne wyrzucanie czubka języka zza dolnych zębów.
Ćwiczenia oddechowe:
-
dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone na nitkach o różnej długości ponad głową ćwiczącego;
-
wydmuchiwanie baniek mydlanych;
-
zawody „kto dmuchnie dalej” – zdmuchiwanie kulek waty z ręki;
-
dmuchanie na papierowe łódki pływające w misce z wodą;
-
„tańczący płomyczek” – dmuchanie na płomień świecy w odległości niepozwalającej zdmuchnąć płomyka, lecz wyginać go;
-
dmuchanie na chorągiewki i wiatraczki;
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
nadmuchiwanie balonów, zabawek i piłek;
-
„gotowanie wody” – dmuchanie przez rurkę do wody, aby tworzyły się pęcherzyki powietrza;
-
„mecz piłkarski” – przedmuchiwanie piłeczki pingpongowej do osoby siedzącej na przeciwko;
-
„wyścigi samochodowe” – dmuchanie na papierowe kulki po wytyczonej trasie narysowanej na podłodze;
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
próby gwizdania;
-
zdmuchiwanie lekkiego przedmiotu z ręki, np. piórka, kłębka waty, papierowej kulki;
-
rozdmuchiwanie: chrupek, ryżu, kaszy, pociętej gąbki lub kawałków styropianu;
-
gra na instrumentach muzycznych: organkach, trąbce, gwizdku;
-
gra na grzebieniu owiniętym cienką bibułą;
-
dmuchanie na piórko, aby unosiło się ponad głową osoby ćwiczącej;
-
rozdmuchiwanie plamki farby wodnej na podkładce z tworzywa.
Ćwiczenia warg
-
gimnastyka warg i języka (wysuwanie języka do przodu, uśmiechanie się);
-
układanie ust do uśmiechu i powrót do pozycji neutralnej;
-
naprzemienny uśmiech z pokazywaniem zębów, a następnie zasłanianiem ich wargami;
-
rozciąganie warg do uśmiechu i wymawianie głoski „i”;
-
rozchylanie warg jak w uśmiechu – wargi płaskie, przylegają do zębów (zęby widoczne);
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
wydawanie odgłosów z rozciągniętymi kącikami ust:
– kozy – me, me
– barana – be, be
– kurczątka – pi, pi
– śmiechu – hi, hi; -
pokazywanie szerokiego uśmiechu, a następnie ściąganie ust, jak przy głosce „u”.
II. Etap wywołania głosek szeregu syczącego („s”, „z”, „c”, „dz”)
„s”
Rozpoczynamy od wyjaśnienia ułożenia narządów artykulacyjnych: język leży za dolnymi zębami, tworząc rynienkę (jak podczas dmuchania), wargi rozchylają się w łagodny uśmiech. Podczas demonstrowania brzmienia głoski „s” przykładamy wewnętrzną stronę dłoni ćwiczącego do naszych warg, pokazując, że strumień wydychanego powietrza trzeba kierować środkiem ust.
Jeśli są problemy:
– Zaczynamy od ćwiczeń w dmuchaniu wprost na wybrany przedmiot, przechodząc do dmuchania z równoczesnym ułożeniem ust do uśmiechu, aż po wybrzmienie „s” przy niezmienionym położeniu narządów mowy.
– Aby dokładniej określić miejsce prawidłowego ułożenia języka, można użyć nitki dentystycznej, którą zakładamy na dolne siekacze i polecamy dotykać czubkiem języka nitki w czasie wypowiadania „s”.
– Jeśli dziecko ma problemy z uniesieniem boków języka w tzw. rynienkę, rozpoczynamy od ćwiczeń otaczania językiem słomki do napojów lub słonego paluszka.
– Można wypowiadać przedłużone „e” i zbliżać zęby do siebie, by osiągnąć „s”.
– Można wykorzystać metodę przekształceń artykulacyjnych. Polega ona na przedłużonym wymawianiu „f” z równoczesnym odsuwaniem palcami dolnej wargi od górnych siekaczy.
– Innym sposobem przekształceń jest wybrzmiewanie „t”. Przedłużanie jej pozwala uzyskać „c”, a następnie „s”.„z”
Jeśli głoska „s” jest już prawidłowo wymawiana, zwykle „z” pojawia się samoistnie.
Jeśli są problemy:
– Wskazujemy wibracje w okolicach szyi lub głowy (metodą dotyku).
– Stosujemy nucenie melodii na głosce „s”.
– Można wykorzystać przekształcenie „d” lub „w” z równoczesnym cofaniem kącików ust i zbliżaniem zębów do siebie.„c”
Jeśli głoski „s” i „z” są już prawidłowo wymawiane, zwykle „c” pojawia się samoistnie.
Jeśli są problemy:
– Polecamy dziecku wymawiać początkowo „t” (wargi i zęby jak przy „s”, „z”), dodając przedłużone „s” („tsss”), następnie powoli skręcamy „s” i wycofujemy się z „t”, aż przejdziemy do wymowy „c”.„dz”
Jeśli głoski „s”, „z” i „c” są już prawidłowo wymawiane, zwykle „dz” pojawia się samoistnie.
Jeśli są problemy:
– Objaśniamy ułożenie artykulatorów (wargi lekko spłaszczone jak podczas uśmiechu, język najpierw przednią częścią styka się z górnymi zębami, a potem opada tworząc szczelinę).
– Wskazujemy wibracje w okolicach szyi lub głowy (metodą dotyku).
– Można wykorzystać przekształcenie „d” z równoczesnym odsuwaniem palcami maksymalnie do tyłu kącików warg.
– Można wykorzystać wybrzmiewanie coraz szybciej, kolejno po sobie „d” i „z”.III. Etap utrwalenia głosek szeregu syczącego („s”, „z”, „c”, „dz”)
„s”
-
Pkt.1 Najpierw ćwiczymy „s” w izolacji.
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
Pkt.2 Następnie ćwiczymy „s” w połączeniu z samogłoskami:
– nagłos w sylabach, logotomach, wyrazach, potem w związkach wyrazowych
sa, so, se, su, sy;
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
asa, aso, ase, asu, asy
osa, oso, ose, osu, osy
esa, eso, ese, esu, esy
usa, uso, use, usu, usy
ysa, yso, yse, ysu, ysy; -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
– wygłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
as, os, es, us, ys.
Głoskę „s”, ćwiczoną w różnych pozycjach w wyrazie, początkowo przedłużamy.
Ćwiczymy wszystko w zdaniach. -
Pkt.3 Ćwiczymy „s” w połączeniach ze spółgłoskami:
– nagłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
scho, skl, ska, sło, smu, smo, sno, spo, stu, sto, sta, stu, swe…;
– śródgłosw wyrazach, potem w związkach wyrazowych; -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
UWAGA! Wcześniej wymaga prawidłowego realizowania głosek „sz” i „cz” z szeregu szumiącego.
– wygłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych.
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
„z”
-
Pkt.1 Najpierw ćwiczymy „z” w izolacji.
-
Pkt.2 Następnie ćwiczymy „z” w połączeniu z samogłoskami:
– nagłos w sylabach, logotomach, wyrazach, potem w związkach wyrazowych
za, zo, ze, zu, zy;
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
aza, azo, aze, azu, azy
oza, ozo, oze, ozu, ozy
eza, ezo, eze, ezu, ezy
uza, uzo, uze, uzu, uzy
yza, yzo, yze, yzu, yzy -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
-
Pkt.3 Ćwiczymy „z” w połączeniach ze spółgłoskami (tylko dźwięcznymi, gdyż obok bezdźwięcznych i w wygłosie traci dźwięczność!):
– nagłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
zle, zmy, zdr, zna…;
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
ezd…
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
„c”
-
Pkt.1 Najpierw ćwiczymy „c” w izolacji.
-
Pkt.2 Następnie ćwiczymy „c” w połączeniu z samogłoskami:
– nagłos w sylabach, logotomach, wyrazach, potem w związkach wyrazowych
ca, co, ce, cu, cy;
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
aca, aco, ace, acu, acy
oca, oco, oce, ocu, ocy
eca, eco, ece, ecu, ecy
uca, uco, uce, ucu, ucy
yca, yco, yce, ycu, ycy; -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
– wygłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
ac, oc, ec, uc, yc. -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
-
Pkt.3 Ćwiczymy „c” w połączeniach ze spółgłoskami:
– nagłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych;
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
kcj, ock, wca…; -
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
– wygłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych.
-
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
-
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
„dz”
-
Pkt.2 Następnie ćwiczymy „dz” w połączeniu z samogłoskami:
– nagłos w sylabach, logotomach, wyrazach, potem w związkach wyrazowych
dza, dzo, dze, dzu, dzy; -
Pkt.1 Najpierw ćwiczymy „dz” w izolacji.
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
– śródgłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
adza, adzo, adze, adzu, adzy
odza, odzo, odze, odzu, odzy
edza, edzo, edze, edzu, edzy
udza, udzo, udze, udzu, udzy
ydza, ydzo, ydze, ydzu, ydzy.
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.-
Pkt.3 Ćwiczymy „dz” w połączeniach ze spółgłoskami (tylko dźwięcznymi, gdyż obok bezdźwięcznych i w wygłosie traci dźwięczność!):
– nagłos w wyrazach, potem w związkach wyrazowych
dzba, dzwo…;
Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
UWAGA! Wcześniej wymaga prawidłowego realizowania głosek „sz”, „ż”, „cz” i „dż” z szeregu szumiącego oraz „ś” i „dź” z szeregu ciszącego.
– śródgłos w wyrazach i związkach wyrazowych
ndza, rdzo…Do powyższych ćwiczeń wykorzystaj grę:
Ćwiczymy wszystko w zdaniach.
-
Pkt.4 Utrwalanie wszystkich głosek szeregu syczącego: „s”, „z”, „c”, dz”.
IV. Etap automatyzacji głosek szeregu syczącego („s”, „z”, „c”, „dz”)
-
teksty drukowane i wierszyki;
-
mowa spontaniczna;
-
opowiadanie treści historyjek obrazkowych.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Materiały przesłane od p. Agnieszki Król dnia 5 maja 2020 r.
Kliknij w link poniżej, a znajdziesz etapy ćwiczeń w korekcji mowy bezdźwięcznej na przykładzie głosek: f-w oraz t-d.
-