Dzieje Szkoły Podstawowej w Nizinach

do roku 1961

 

 

We wstępie do Kroniki Szkoły Podstawowej w Nizinach czytamy m.in. :

 

"Wszystko mija w życiu człowieka jak wartki strumień wody, tak też mijały lata historii Szkoły Podstawowej w Nizinach. Były lata, kiedy wieś Niziny, która leży przy pięknym trakcie Staszów - Stopnica nie miała żadnej szkoły."

 

Wzmożony ucisk carski hamował rozwój oświaty, toteż dzieci tylko bogatych gospodarzy z ówczesnej gminy Oględów liczącej osiemnaście wiosek, w tym też Niziny, uczęszczały do szkoły w Koniemłotach. W wiosce Niziny około 70 dzieci biednych uczył mieszkaniec wsi pan Koziołek. Brak jest bliższych informacji o jego wykształceniu i zawodzie. Samorządy terytorialne z powodu skromnego budżetu oraz niedoceniania spraw oświatowych przeznaczały niewielkie sumy na szkolnictwo powszechne. Jeżeli dodamy do tego brak podręczników szkolnych i innych pomocy naukowych oraz trudne warunki materialne dzieci, to łatwo zrozumiemy, dlaczego poziom dydaktyczno-wychowawczy podnosił się bardzo powoli.

W 1915 r. szkółka 3-klasowa w Nizinach posiadała tylko jedną siłę pedagogiczną – panią Dulębę, która włożyła ogromny wkład w krzewienie oświaty i kultury polskiej i wszczepiła młodzieży ogromny zapał do nauki. Ojcowie widząc wyniki nauki swoich dzieci, zaczęli myśleć o budowie nowej, większej szkoły. Warunki jednak nie pozwoliły na to, gdyż silny wpływ na gminę miał książę Radziwiłł, co hamowało plany gospodarzy. Wreszcie na prośbę społeczeństwa Książę sprzedał stary budynek administracyjny „Zakwijówce”. Budynek ten uległ szybkiemu zniszczeniu. W 1921 r. kierownik szkoły Wincenty Tomecki razem ze społeczeństwem Nizin rozpoczął budowę nowej szkoły. Po wyżej wspomnianym funkcję pełnił Jan Łukasik. W 1938 r. przeprowadzono generalny remont szkoły. Następnym po Błasińskim, który objął stanowisko kierownika był Żaczek, jednak nie na długo, ponieważ przeszkodziła II wojna światowa. Kierownik Żaczek zginął w czasie wojny, walcząc o wolność ojczyzny. Po wyzwoleniu w Nizinach rozpoczęto prace remontowe starej szkoły. W tym czasie w szkole uczyło dwóch nauczycieli - Korpyła Julia i pełniąca funkcję kierowniczą Anna Żaczek. Początkowo zorganizowano szkołę o pięciu klasach, w której stopniowo podnosił się stopień organizacyjny.

W 1948 r. do szkoły uczęszczało 136 dzieci, w tym dwoje poza wiekiem szkolnym i jedno z 1941 roku. Dzieci poza wiekiem szkolnym znajdujących się z różnych przyczyn poza szkołą było 11. Prowadzona była biblioteka szkolna, PCK, oraz spółdzielnia uczniowska. Kierownik szkoły Anna Żaczek i Julia Korpyła od 1948 r. rozpoczęły prowadzenie kursu dla analfabetów w wymiarze 12 godzin tygodniowo.

W roku szkolnym 1949/50 Szkoła Podstawowa "Niepełna" pracowała na dwie zmiany: pierwsza od 8.00 do 13.50 (klasa III, IV, V, VI) i druga od 12.00 do 14.5O (klasa I, II). Zajęcia prowadzone były w dwóch salonach lekcyjnych, które mieściły się w budynku własnym szkoły. Dnia 10 września 1950 roku w szkole w Nizinach została założona nowa organizacja - harcerstwo, do której należeli uczniowie klas III-VI, w liczbie 45. Opiekunką organizacji była nauczycielka Korpyła Julia. Aby szkoła mogła poprawnie funkcjonować potrzebny był wykwalifikowany nauczyciel. W dniu 11.10.1950 r. przyjęta została do pracy w szkole w Nizinach na stanowisko nauczyciela Janina Siwiec. W 1952 r. stanowisko kierownika objął Wacław Praszek. Warunki szkoły w tym czasie były złe, gdyż we właściwym budynku szkolnym były tylko dwie sale lekcyjne, a pozostałe wynajęte u gospodarzy w odległości do 500 m. Wobec tego budziła się myśl ubiegania się o nową szkołę. Społeczeństwo wraz z administracją szkoły zaczęło starać się o pozwolenie na budowę nowej szkoły u władz szkolnych w powiecie buskim, gdyż wieś była wtedy podległa temu powiatowi. Po dokonaniu reorganizacji powiatu buskiego w dniu 01.01.1960 Niziny dołączono do powiatu staszowskiego Gromadzkiej Rady Koniemłoty. W 1953 r. plac pod budowę szkoły ofiarowała Spółdzielnia Produkcyjna "Pokój" w Nizinach, która wydzieliła ze swych ziem 2 hektary. Przy silnej współpracy obwodu szkolnego tj. Nizin i Lenartowic, mieszkańcy aktywnie i bardzo ofiarnie oddali swoje powinności na Społeczny Fundusz Budowy Szkół.

 

Przemiany organizacyjne, warunki działalność szkoły w latach 1961-1966

 

W 1960/61 Szkoła Podstawowa w Nizinach mieściła się dwóch budynkach wynajętych, o jednej izbie i budynku własnym o 3-izbach lekcyjnych i mieszkania dla kierownika szkoły. Budynki oddalone były od siebie o ok. 250 m. Dekoracja sal lekcyjnych była uboga. Brak było pomieszczeń na pomoce naukowe, pracownie i świetlice. Biblioteka mieściła się w 2 szafach i liczyła 948 tomów. Szkoła nie posiadała boiska szkolnego. Realizowany był program nauczania szkoły siedmioklasowej. Obsada personalna: kierownik szkoły - Wacław Praszek oraz nauczyciele - Anna Jungiewicz, Jan Jakubik, Eugeniusz Wąsik, Zenon Zieliński.

W dniu 7 sierpnia 1962 roku do Szkoły Podstawowej w Nizinach wpłynęło pismo z Kuratorium Okręgu Szkolnego w Kielcach, w którym zawiadamiano, że zgodnie z uchwałą Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Staszowie z dnia 04.04.1962 r., nr 26/62 w Nizinach będzie zorganizowana 8-klasowa szkoła podstawowa o 7 nauczycielach z liczbą 232 dzieci w wieku obowiązku szkolnego i 266 uczniów. Do obwodu szkoły będą należały Niziny i Lenartowice. Wobec w/w liczby klas i nauczycieli należy wybudować budynek szkolny o 6 izbach lekcyjnych, stosując program użytkowo-budowlany według normatywu technicznego projektowania szkół podstawowych (Monitor Polski Nr 34, poz. 153 z dn. 2 1.04.1 959 r.)

Budowa szkoły miała rozpocząć się w 1965 roku. Materiały budowlane przeznaczone na budowę szkoły gromadzone były przez społeczeństwo od 1953 roku. Dnia 07.01.1965 do "starej szkoły" przybyły władze szkolne i administracyjne powiatu staszowskiego, aby poinformować o rozpoczęciu budowy szkoły w Nizinach. Wiele wysiłku i starań o przygotowanie dokumentacji i projektu nowej szkoły włożył nauczyciel Jan Jakubik i kierownik szkoły Wacław Fraszek ze swoimi współpracownikami w składzie: Jan Cecot, Zygmunt Zieliński, Anna Cecot, Józef Wójtowicz, Irena Korycińska. Projekt w/w został bardzo radośnie przyjęty, a następnie wszyscy włączyli się w nurt pracy. Na tę wiadomość społeczeństwo Nizin z wielką energią i zapałem przystąpiło do pracy przy rozpoczęciu budowy szkoły. Na zebraniu zwołanym przez kierownika szkoły powołano komitet budowy szkoły, który miał kierować tokiem prac społecznych. Społeczeństwo podjęło również czyn na sumę 399800zł, który wykonali bardzo sumiennie. Dalej budowę przejęło Państwowe Przedsiębiorstwo Budowlane w Busku-Zdroju. Na kierownika budowy został zlecony Józef Wójtowicz. Kontrolę nad budową szkoły miał Wydział Oświaty na czele z mgr Janem Szcześniakiem wraz z inżynierem Kaczmarkiem. Kierownictwo Szkoły Podstawowej w Nizinach po uzgodnieniu z Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Koniemłotach i Społecznym Komitetem Budowy Szkoły postanowiło nadać budowanej szkole w 1965 r. - „Pomnikowi Tysiąclecia" imię: Aleksandra Zawadzkiego. W 1964/65 dzieci uczyły się w "starej szkole". Szkoła posiadała 3 izby lekcyjne własne i wynajęte (w tym jedna izba przeznaczona na pracownię zajęć praktyczno-technicznych). Znajdujące się w szkole tablice były zniszczone, stare, brak było odpowiedniej ilości szaf. Biblioteka szkolna posiadała księgozbiór o liczbie 1326 woluminów. Zajęcia lekcyjne prowadzone były zgodnie z obowiązującymi w tym względzie wytycznymi.

Nowy budynek szkoły został wykończony zgodnie z planem i oddany do użytku 30.08.1966 r. Jednak uroczystą chwilę przekazania budynku szkolnego społeczeństwu Nizin i Lenartowic ustalono na dzień 25.09.1966 r. W tym dniu przybyli goście wpisali się do Kroniki Szkolnej.

 

Historia zmiany imienia szkoły

 

Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 30.VIII.1993 r. Dyrektor Szkoły Halina Ormiańska oznajmiła, że skoro chcemy czerpać najlepsze wzory z tradycji narodowych to możemy w porozumieniu z Radą Szkoły zmienić imię patrona szkoły. Podawszy krótko ustalony przez Kuratorium Oświaty w Kielcach sposób ubiegania się o nadanie imienia patrona szkoły - poprosiła o zbieranie ewentualnych propozycji.

W związku z wyborem patrona szkoły Rada Pedagogiczna po uprzednim porozumieniu się z uczniami szkoły i ich rodzicami zdecydowała się nadać szkole imię Tadeusza Kościuszki. Uroczystość nadania tego imienia wyznaczono na dzień 11 listopada 1996 r.

"...Na kartkach książek, w szkolnych podręcznikach, na historycznych obrazach, wśród muzealnych pamiątek przechowuje się pamięć o ludziach i o czynach, o wielkich historycznych wydarzeniach, o dziejach naszego narodu. Sami wiemy z codziennych naszych doświadczeń, że każdy dzień niesie wiele nowego. Życie jest pełne zdarzeń,, niektóre z nich dotyczą tylko nas samych, naszych rodzin. Są jednak zdarzenia, które dotyczą wszystkich Polaków i te właśnie tworzą historię naszego narodu. Tadeusz Kościuszko należy do najbardziej zasłużonych i najbardziej lubianych bohaterów narodowych. Jako organizator i naczelny dowódca pierwszego ogólnonarodowego polskiego powstania zdobył sobie sławę, która przetrwała do dnia dzisiejszego i można z pewnością stwierdzić, że pamięć o nim trwać będzie nadal, jako o jednym z najsławniejszych Polaków w tysiącletnich dziejach naszego państwa. Dążąc wciąż ku nowym dniom - pamiętamy o bohaterach dawnych lat..."

"Chcę wolności całego narodu i dla niej wystawię tylko me życie" - pod takim hasłem odbyła się wielka uroczystość nadania Szkole imienia Tadeusza Kościuszki, na którą przybyły władze oświatowe, gminne, rodzice. W dniu 28. VIII. 1997 r. R. P uchwaliła coroczne Święto Szkoły.